Cách thể hiện tính đồng biến, nghịch biến của hàm số trong bảng biến thiên
1. Bảng biến thiên là gì?
- Bảng biến thiên giúp chúng ta biết được khi nào hàm số tăng (đồng biến) và khi nào hàm số giảm (nghịch biến).
- Nó dựa trên dấu của đạo hàm , và được trình bày dưới dạng một bảng dễ hiểu.
2. Các bước lập bảng biến thiên:
Bước 1: Tính đạo hàm cấp một
- Đạo hàm giúp ta xác định khi nào hàm số tăng hay giảm.
Ví dụ: Với hàm số , ta tính đạo hàm:
Bước 2: Tìm các điểm đặc biệt
- Giải phương trình để tìm ra các điểm quan trọng. Đây là những điểm mà hàm số có thể đổi từ tăng sang giảm hoặc ngược lại.
Với ví dụ:
hoặc .
Bước 3: Xét dấu của trên từng khoảng
- Xác định dấu của đạo hàm trên các khoảng mà ta vừa tìm được.
Ta chia trục số thành các khoảng: , .
Xét dấu của trên từng khoảng:
- Trên , chọn , tính được (Đồng biến).
- Trên , chọn (Nghịch biến).
- Trên , chọn (Đồng biến).
Bước 4: Lập bảng biến thiên
- Dựa trên các dấu của đạo hàm, ta lập bảng biến thiên để thể hiện rõ khi nào hàm số tăng và giảm.
| + | - | |||
| Tăng | Cực đại | Giảm | Cực tiểu |
- Dòng dấu của : thể hiện khi nào dương (tăng), khi nào âm (giảm).
- Dòng của ta ghi rõ hàm số tăng hoặc giảm trên từng khoảng và điểm cực đại, cực tiểu.
3. Kết luận từ bảng biến thiên:
- Hàm số đồng biến trên khoảng và .
- Hàm số nghịch biến trên khoảng .
4. Mẹo để dễ nhớ:
- Khi : Hàm số đồng biến (tăng).
- Khi : Hàm số nghịch biến (giảm).
- Nhìn bảng biến thiên sẽ giúp ta dễ dàng thấy được các khoảng tăng, giảm và các điểm cực trị.
4. Mẹo để dễ nhớ:
- Khi : Hàm số đồng biến (tăng).
- Khi : Hàm số nghịch biến (giảm).
- Nhìn bảng biến thiên sẽ giúp ta dễ dàng thấy được các khoảng tăng, giảm và các điểm cực trị.


📌 Danh sách bình luận