CĐ Tin học 10 – Bài 10: Tạo dữ liệu đầu vào với Format as Table

CĐ Tin học 10 – Bài 10

Tạo dữ liệu đầu vào với Format as Table

Dựa trên Dự án du lịch: học sinh học cách tạo các bảng dữ liệu đầu vào (giá vận chuyển, giá phòng, vé tham quan,…) và định dạng bảng bằng Format as Table trong phần mềm bảng tính.

🧳

Tình huống mở đầu: Một công ty du lịch cần lập bảng dự toán chi phí chuyến đi cho nhiều đoàn khách khác nhau. Nếu tính tay sẽ rất dễ nhầm lẫn.

Cần tính toán nhanh Dễ cập nhật khi dữ liệu đổi Trình bày rõ ràng, đẹp mắt

1. Khởi động: Vì sao cần phần mềm bảng tính? Tình huống dự án

▶

Câu hỏi gợi ý cho HS:

Làm sao tính nhanh chi phí chuyến đi cho từng khách với yêu cầu khác nhau?
Nếu chỉ dùng máy tính cầm tay và giấy bút, có khó khăn gì?
Phần mềm nào của Tin học có thể giúp tính toán nhanh – chính xác – tự động?

Mục tiêu: Nhận ra việc sử dụng phần mềm bảng tính là cần thiết để tổ chức dữ liệu và tính toán trong dự án du lịch.

2. Kiến thức mới: Bảng dữ liệu & Format as Table Quan sát & nhận xét

▶

2.1. Quan sát bảng dữ liệu du lịch (tương tự Hình 1.2 SGK)

Ví dụ một bảng vé tham quan:

Điểm du lịch	Vé người lớn	Vé trẻ em	Phụ phí (VND)
Vịnh Hạ Long	450.000	300.000	50.000
Sa Pa	400.000	250.000	40.000
Phú Quốc	500.000	320.000	60.000
Tổng (ví dụ)	Dùng hàm =SUM() nếu cần

HS nhận xét:

Tiêu đề bảng in đậm, cỡ lớn, căn giữa, nền màu nhạt.
Các ô dữ liệu có đường viền, số thì căn phải, chữ căn trái.
Các hàng xen kẽ màu (Banded Rows) giúp dễ nhìn từng dòng.
Dòng cuối có thể dùng hàm SUM hoặc AVERAGE để tính tổng/trung bình.

2.2. Ưu điểm khi dùng Format as Table

Tự động thêm Filter để lọc, sắp xếp dữ liệu.
Dễ bật Total Row để tính tổng, trung bình,…
Bảng tự mở rộng khi thêm dữ liệu mới ở cuối.
Thay đổi Table Styles (màu sắc, kiểu trình bày) rất nhanh.

3. Các thành phần quan trọng của bảng (Table) Ghi nhớ

▶

3.1. Thành phần & chức năng

Table Name

Tên của bảng, dùng trong công thức, ví dụ: =SUM(Transport[Đơn_giá])

Header Row

Dòng tiêu đề chứa tên cột (Loại xe, Đơn giá, Số km,…).

Total Row

Dòng cuối của bảng để tính tổng, trung bình,… bằng hàm SUM, AVERAGE,…

Banded Rows

Hàng xen kẽ màu giúp dễ đọc dữ liệu từng dòng.

First/Last Column

Nhấn mạnh cột đầu tiên hoặc cột cuối cùng (in đậm, tô màu).

Filter Button

Nút lọc ở dòng tiêu đề để lọc theo giá, loại dịch vụ,…

Table Styles

Bộ kiểu định dạng có sẵn, thay đổi màu nền, đường kẻ, kiểu chữ.

3.2. Bài tập nhanh

HS có thể thảo luận và trả lời:

Trong bảng “Giá phòng”, em sẽ đặt Table Name là gì?
Khi muốn hiển thị dòng tổng, em bật tùy chọn nào?
Hàng xen kẽ màu trong bảng gọi là gì?

Gợi ý: Nên đặt tên bảng bằng tiếng Anh/không dấu, không khoảng trắng, ví dụ: Transport, HotelPrice, Ticket.

4. Luyện tập: Tạo các bảng dữ liệu đầu vào Thực hành trên máy

▶

4.1. Xác định công thức dự toán chi phí

Chi phí vận chuyển: = Số_km × Đơn_giá/km
Chi phí lưu trú: = Số_đêm × Giá_phòng/đêm
Tổng chi phí chuyến đi: = SUM(các_chi_phí_thành_phần)

4.2. Tạo các bảng dữ liệu đầu vào

Bảng 1 – Giá vận chuyển (Table Name gợi ý: Transport)
- Loại xe
- Số chỗ
- Đơn giá/km
- Phụ phí
Bảng 2 – Giá phòng (Table Name: Hotel)
- Loại phòng
- Số người
- Giá/đêm
- Ghi chú
Bảng 3 – Vé tham quan (Table Name: Ticket)
- Điểm du lịch
- Vé người lớn
- Vé trẻ em
- Phụ phí

4.3. Định dạng bảng bằng Format as Table

Chọn toàn bộ vùng dữ liệu (bao gồm dòng tiêu đề).
Trong Excel: vào Home > Format as Table.
Chọn một kiểu bảng (ví dụ Medium Style 2).
Tích chọn “My table has headers” nếu bảng có tiêu đề.
Đặt lại Table Name cho dễ nhớ (Transport, Hotel, Ticket,…).
Bật các tuỳ chọn: Header Row, Total Row, Banded Rows, Filter Button.

Yêu cầu sản phẩm thực hành:
Có dòng tiêu đề rõ ràng Có màu xen kẽ dòng (Banded Rows) Có Total Row nếu cần Đặt Table Name đúng quy tắc

5. Vận dụng: Hoàn thiện bảng dự toán chuyến đi Bài tập SGK

▶

Nhiệm vụ vận dụng:

Thực hiện các yêu cầu trong bài tập trang 32 SGK (nếu có trong lớp học).
Hoàn thiện các bảng dữ liệu: vận chuyển, lưu trú, ăn uống, vé tham quan,…
Định dạng toàn bộ bằng Format as Table.
Tạo công thức tính tổng chi phí chuyến du lịch cho đoàn khách.

Thử thách thêm: Hãy thay đổi số lượng khách hoặc số ngày đi, quan sát xem bảng có tự cập nhật chi phí không. Nếu có, nghĩa là em đã xây dựng được bảng dự toán động.

6. Quiz nhanh: Ôn lại kiến thức Format as Table Tự đánh giá

★

1. Lợi ích quan trọng nhất của Format as Table là gì?

Làm cho bảng nhiều màu mè để trang trí. Hỗ trợ lọc, sắp xếp, tính toán (Total Row), tự mở rộng và đổi style nhanh. Biến bảng tính thành trò chơi.

2. Thành phần nào sau đây không phải là một phần của Table?

Header Row Total Row Thanh Taskbar của Windows

3. Khi đặt tên bảng (Table Name), cách nào là hợp lý nhất?

Dùng tiếng Việt có dấu và có khoảng trắng. Dùng tên không dấu, không khoảng trắng, dễ hiểu, ví dụ Transport, HotelPrice. Đặt tên thật dài, chứa cả câu mô tả.

Nội dung được biên soạn lại dưới dạng bài giảng học sinh từ giáo án CĐ Tin học 10 – Bài 10 (Tạo dữ liệu đầu vào với Format as Table).